On September 12 and 13, the Institute for Democracy hosted the regional event “Enhancing Berlin Process through Parliamentary Diplomacy” in which Members of Parliaments (MPs) and parliamentary staff from the Parliaments of the Western Balkans (WB), the German Bundestag and the European Parliament participated.
The purpose of the event is to bring the Berlin Process closer to the MPs and parliamentary staff and to initiate an interparliamentary and expert debate on the role of the parliaments of WB within the Berlin Process.
The event on the first day was opened by the President of the Assembly of the Republic of North Macedonia, Talat Xhaferi, the President of the Institute for Democracy, Marko Troshanovski, the Ambassador of the Federal Republic of Germany, Petra Drexler, and then the President of the Foreign Affairs Committee of the German Bundestag, Michael Roth, delivered his key remarks. Troshanovski explained that the Berlin process includes cooperation between the Balkan countries that brings them closer to each other while also bringing them closer to the EU.
“Free roaming in the Balkans, recognition of diplomas or professional qualifications or traveling only with an ID card are benefits encouraged by the Berlin process, which are also benefits of EU membership. The process has many policies in addition to these (in the area of innovation, green agenda, digital transformation of our societies, etc.) and has financial resources. Governments undertake commitments whose implementation requires dedication and efficiency. With this project, we want to involve the parliaments to give their contribution to speeding up these commitments”, says Troshanovski.
We are aware that geographically, strategically and with the majority will of the citizens, as a region we are predisposed to become members of the European Union, as soon as we fulfill the necessary conditions for membership, says Xhaferi.
“We are also aware that along the way, all of us individually and collectively face many challenges of a different nature. Experientially, from the previous enlargements, we must accept that we have to deal with and find acceptable solutions to all the issues that are treated as open and present an obstacle on the way. By putting the most painful and complex issues on the agenda, Germany has shown a clear proactive role in helping and supporting the region and an unequivocal message that our societies need final reconciliation and real projects in the areas detected by the European Commission,” said Xhaferi.
According to Roth, Russia’s war in Ukraine has made it clear that stabilization of candidate countries is in everyone’s interest. He added that in order to achieve that, the accession process must be reformed so that the citizens of the candidate countries have benefits even before the accession itself.
“I assure you that sometimes as parliamentarians you have more influence than if you were part of the government. I want to emphasize that your future is also our common future. The accession of North Macedonia will be of symbolic importance for the entire region because it is a multi-ethnic example for the entire Western Balkans. A large part of the citizens of the region see their future in the EU regardless of all the disappointment they had with the EU, but I am not sure that they are patient to wait another 20 years. Citizens need immediate tangibility of the benefits of joining the EU, and in order to achieve this, a reform of the accession process is needed,” he added.
At the panel discussion dedicated to the role of parliaments in the Berlin process, the chairman of the Commission for European Affairs in the Macedonian Assembly, Arber Ademi, the chairman of the Commission for European Affairs in the Albanian Parliament, Jorida Tabaku, MP Robert Kozma, member of the Commission for European Affairs in the Serbian Parliament, MP Semsudin Mehmedović, member of the Committee for Transport and Communications in the Assembly of Bosnia and Herzegovina, Arbreše Kryeziu-Hyseni, the chairwoman of the Committee for Foreign Affairs in the Assembly of Kosovo and Zdenka Popović, member of the Committee for Economy, Finance and Budget of the Montenegrin Assembly.
The adviser for political processes related to the Berlin process in the Government of the Republic of North Macedonia, Marija Fileva, gave a short presentation on the achievements of the Republic of Macedonia in the Berlin process.
At the last panel of the first day “Lessons learned from the adoption of mobility agreements”, the keynote address was given by Manuel Sarrazin, Special Representative of the Government of the Federal Republic of Germany for the Western Balkans, and the panelists were Amer Kapetanović, Head of Political Department of the Regional Cooperation Council, Vancho Uzunov, Berlin Process Sherpa from Macedonia and Jeton Zulfaj, Berlin Process Sherpa from from Kosovo and Lulzum Rafuna, President of the WB6 CIF Management Board.
The second day of the event started with an address by Viola Von Cramon from the European Parliament who addressed via video message and David Oberhuber, the director of GIZ North Macedonia.
The first session “Knowledge transfer and consultation on Berlin process” was addressed by Amer Kapetanović, Head of Political Department of the Regional Cooperation Council and Milica Cvorović, an expert in coordination and communication at the CEFTA Secretariat. At the second session “Knowledge transfer and consultation on Common Regional Market and Green Agenda”, Maja Handjinska Trendafilova, Director of ReSPA (Regional School of Public Administration) and Jasmina Petkovska, member of the regional working group for the Green Agenda for the Western Balkans at Regional Cooperation Council.
This event is part of the “Parliamentary Diplomacy: Regional Cooperation through Enhanced Parliamentary Dialogue” project, which aims to promote the laws and benefits of the Berlin Process through the promotion of parliamentary diplomacy and the use of oversight mechanisms by the parliaments of the Western Balkans.
The project is implemented by six project partners in each of the six Western Balkans countries. The lead partner is the Institute for Democracy (IDSCS) – North Macedonia. The other project partners are Institute Alternativa (IA) – Montenegro, Institute for Political Studies (ISP) – Albania, CRTA – Center for Research, Transparency and Accountability – Serbia, Kosova Democratic Institute (KDI)– Kosovo, and the Network of Progressive Initiatives (NPI) – Bosnia and Herzegovina.
This project will contribute to the overall efforts to preserve democratic principles of check and balances as well as to promote and advance democracy in the region through enhanced regional cooperation. It further contributes to the principles of the Belin Process, which has been working to strengthen and accelerate regional integration since 2014, as well as hasten the region’s overall alignment with the EU principles. In this framework, the project focuses on Berlin Process area such as infrastructure development, and connectivity, regional exchange at parliamentary level and the green agenda. However, it is through multi-level commitment that BP commitments can be taken further, and local ownership can be created. Thus, this project is expected to strengthen the involvement of the parliaments in pushing forward the regional agenda.
The inclusion of parliament in the BP commitments will be of added value for the Berlin process, and it will also strengthen parliament’s role in the EU integration process in each of the Western Balkan countries. By developing the capacity of parliamentarians and staff to conduct the oversight function of parliaments, the project will strengthen the system of checks and balances between the legislature and executive thus prompting greater coordination between the two branches regarding important national decisions and laws in the process of EU legislative harmonization. Therefore, the overall aim of the project is to enhance multi-level regional cooperation to consolidate and maintain the dynamics of the EU integration process.
Partners
The project is going to be implemented by six project partners in each of the six Western Balkans countries. The lead partner is the Institute for Democracy (IDSCS) – North Macedonia. The other project partners are Institute Alternativa (IA) – Montenegro, Institute for Political Studies (ISP) – Albania, CRTA – Center for Research, Transparency and Accountability – Serbia, Kosova Democratic Institute (KDI)– Kosovo, and the Network of Progressive Initiatives (NPI) – Bosnia and Herzegovina.
Planned activities:
Partners meeting in Skopje
Stakeholder mapping of relevant (national and international) actors in the Berlin Process
Needs assessment of the Members of Parliaments and parliamentary staff
Interparliamentary topical meetings in: 1) Albania on Berlin Process, 2) Montenegro on Common Regional Market, and 3) Bosnia and Herzegovina on Green Agenda
Three national level events with MPs, staff and relevant stakeholders
Regional workshop to develop parliamentary oversight mechanisms of Berlin Process
Semi-annual monitoring reports on BP commitments and parliamentary engagement
Oversight activities conducted by MPs, with the support of partner think tanks
Regionalni dijalog mladih za Evropu / POLITEIA Regionalna škola za participaciju mladih 2023.
Fondacija Centar za demokratiju organizovala je od 6. do 12. jula 2023. godine u Nišu „POLITEIA Regionalnu školu za participaciju mladih“, u okviru projekta Regionalni dijalog mladih za Evropu(Regional Youth Dialogue for Europe) koji se realizuje uz podršku Evropske unije.
Kroz panel debate i diskusije, polaznicima Politeia škole govorili su: Tanja Miščević, ministarka za evropske integracije, Vlada Republike Srbije; Plamena Halačeva, zamjenica šefa Delegacije Evropske unije u Srbiji; Nataša Vučković, generalna sekretarka, Fondacija Centar za demokratiju, Srbija; Antonela Valmorbida, generalna sekretarka, Evropska asocijacija za lokalnu demokratiju (ALDA); Ognjen Marković, menadžer projekta, Vijeće za regionalnu saradnju, Sarajevo; Đorđo Cvijović, Lokalna kancelarija Regionalne kancelarije za saradnju mladih (RYCO) u Srbiji; Saša Magazinović, poslanik, Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine; dr Aleksandra Jerkov, članica Izvršnog odbora, Regionalna akademija za demokratski razvoj, Srbija; Kalinka Gaber, državna savjetnica u Vladi Sjeverne Makedonije, bivša državna sekretarka za pitanja EU; Vuk Velebit, stručnjak za spoljnu i bezbjednosnu politiku, Srbija; dr Jonida Begaj, Pravni fakultet u Tirani, Albanija.
Znanja i iskustva putem predavanja i interaktivnih razgovora mladim polaznicima škole prenijeli su: Prof. Eralda Cani, Pravni fakultet, Univerzitet u Tirani, Albanija; prof. dr Vladimir Janković, Univerzitet Mančester, Velika Britanija; Mateja Agatonović, pomoćnik generalnog direktora, Nova ekonomija, Srbija; Daliborka Uljarević, izvršni direktor, Centar za građansko obrazovanje, Crna Gora; Žarko Šunderić, direktor, Centar za socijalnu politiku, Srbija; Ognen Janeski, ambasador SE i EU protiv govora mržnje za Zapadni Balkan i TV voditelj/glavni urednik, Sjeverna Makedonija; Sanja Mešanović, zamjenik direktora, Republički sekretarijat za javne politike, Srbija; Miljana Pejić, generalni sekretar, Krovna organizacija mladih Srbije, Srbija; Miloš Đajić i Igor Jojkić, Centar modernih vještina; kao i predstavnice partnerskih organizacija na projektu: Brikena Hoxha, izvršna direktorka, Kosovska inicijativa za stabilnost, Kosovo*; Anida Šabanović, programska koordinatorka/menadžerica, Mreža progresivnih inicijativa, BiH; dr Kejda Nuhu, Youth Act centar, Albanija; Mona Xhexhaj, izvršna direktorka, Akademija za evropske integracije i pregovore, Albanija; Biljana Bejkova, izvršna direktorka, NVO Info Centar, Sjeverna Makedonija.
Učesnici/e „POLITEIA Regionalne škole za participaciju mladih“ 2023. bili su studenti, aktivisti i mladi stručnjaci iz Albanije, Sjeverne Makedonije, Kosova*, BiH, Crne Gore i Srbije. Ključne teme o kojima se razgovaralo: Evropske integracije zemalja Zapadnog Balkana, omladinske politike i programi, saradnja i umrežavanje mladih u regionu, socio-ekonomski razvoj, klimatske promjene, borba protiv govora mržnje u javnoj sferi…
Politeia je škola sa dugom tradicijom (od 1997) i zahvaljujući odličnim predavačima, interaktivnom načinu rada i kvalitetnom izboru učesnika, prepoznata je kao jedan od vodećih neformalnih programa edukacije za mlade u našem regionu.
POLITEIA škola 2023. organizovana je u okviru projekta Regionalni dijalog mladih za Evropu (Regional Youth Dialogue for Europe) koji se realizuje uz podršku Evropske unije. Projekat realizuju Fondacija Centar za demokratiju, Beograd (kao koordinator projekta) i partnerske organizacije: Akademija za evropske integracije i pregovore iz Tirane (AIEN); Kosovska inicijativa za stabilnost iz Prištine (IKS); Mreža progresivnih inicijativa iz Sarajeva (NPI); NVO Info Centar iz Skoplja (NGO IC); Regionalna akademija za demokratski razvoj iz Novog Sada (ADD); Youth Act Centar iz Tirane (YA). Projekat finansira Evropska unija.
– Unapređenje razumevanja i saradnje na Zapadnom Balkanu
– Jačanje aktivne podrške građana za reforme i integraciju u Evropsku uniju
Fondacija Centar za demokratiju u saradnji sa partnerskim organizacijama civilnog društva iz regiona Zapadnog Balkana započela je realizaciju projekta Regionalni dijalog mladih za Evropu (Regional Youth Dialogue for Europe).
Mladi iz regiona Zapadnog Balkana smatraju da nisu dovoljno vidljivi, niti uključeni u procese koji se tiču njihove budućnosti. Neophodno je unaprediti participaciju mladih u građanskom i demokratskom društvu, njihovo povezivanje i saradnju u regionu i osnažiti dijalog mladih sa donosiocima odluka. Projekat se realizuje u kontekstu implementacije EU Strategije za mlade, pratećeg Akcionog plana i Ekonomskog-investicionog plana za Zapadni Balkan koji je uspostavio program Garancija za mlade.
U projekat ugrađujemo iskustvo u promociji evropskih i demokratskih vrednosti i ljudskih prava, Ciljeva održivog razvoja Agende 2030, posebno vodeći računa o unapređenju položaja mladih i pripadnika osetljivih grupa, kao i iskustvo podsticanja javnog dijaloga, kreiranja i praćenja javnih politika i uključivanja građana u procese donošenja odluka.
Kroz podršku organizacijama civilnog društva i, naročito, omladinskim organizacijama osnažićemo njihove aktiviste i građane širom regiona:
da se aktivno zalažu za usvajanje evropskih vrednosti i jačanje demokratskih odgovornih institucija
da učestvuju u javnom dijalogu o reformama
da šire znanje o ekonomskom i socijalnom napretku koji donosi usvajanje evropskih standarda u javnim politikama
da rade zajedno na osmišljavanju i realizaciji projekata od zajedničkog interesa
da kroz dijalog i saradnju prevazilaze nasleđe prošlosti u regionu i daju podršku dobrosusedskim odnosima i pomirenju
Glavne aktivnosti
Znanje i razmena:
Istraživanje o omladinskim politikama na Zapadnom Balkanu
Politeia Regionalna škola za participaciju mladih
Volonterska praksa
Javni dijalog o javnim politikama – lokalno, nacionalno, regionalno:
Politeia tematske regionalne sesije o javnim politikama
Debate o politikama za mlade
Monitoring javnih politika za mlade
Regionalna konferencija
Finansiranje projekata organizacija civilnog društva:
Fond za mlade
Fond za uspešne inicijative
Dinamična komunikacija sa građanima:
Informativni i kreativni sadržaji u medijima i društvenim mrežama
Interaktivni online omladinski forum
Radimo u: Beogradu, Tirani, Sarajevu, Prištini, Skopju, Novom Sadu i mnogim drugim gradovima
Program će uključiti:
150 omladinskih organizacija i 1.500 omladinskih aktivista obuhvaćeno istraživanjem
50 učesnika/ca Regionalne škole Politeia
6 Politeia tematskih sesija
1.000 mladih na interaktivnom omladinskom forumu
10 mladih aktivista na volonterskoj praksi (stažiranje)
30 finansiranih projekata kroz Fond za mlade
6 ekspertskih analiza i predloga omladinskih politika
30 javnih debata o politikama za mlade
200 učesnika/ca uživo i 300 online na dvodnevnoj regionalnoj konferenciji
Koordinator projekta:
Fondacija Centar za demokratiju, Beograd
Partneri:
Akademija za evropske integracije i pregovore iz Tirane (AIEN)
Kosovska inicijativa za stabilnost iz Prištine (IKS)
Mreža progresivnih inicijativa iz Sarajeva (NPI)
NVO Info Centar iz Skoplja (NGO IC)
Regionalna akademija za demokratski razvoj iz Novog Sada (ADD)
U Bosni i Hercegovini, kleveta i uvreda su sve do 1999. godine potpadale pod Krivični zakon. Tačnije, u zemljama bivše Jugoslavije, posebno je član 133. Krivičnog zakona, nazivan “verbalni delikt” korišten za obračunavanje sa neistomišljenicima, i brojni su primjeri kada su građani osuđeni na zatvorske kazne zbog navodnog kršenja odredbi ovog člana. Kada su početkom XXI vijeka kleveta i uvreda dekriminalizovana, zakoni o zaštiti od klevete su ocijenjeni kao dobro skrojeni i u skladu sa međunarodnim standardima slobode izražavanja, pa je prema indeksu medijskih sloboda BiH zauzimala veoma visoko mjesto, što je doprinosilo demokratizaciji društva.
Formulacije korištene u Nacrtu Krivičnog zakonika RS široko postavljaju definicije krivičnog djela. Imajući u vidu da se kriminalizuje govor, tekst ostavlja značajan prostor za različita tumačenja različitih odredaba, koje mogu dovesti do neujednačene primjene zakona i narušiti pravnu sigurnost. Također, imajući u vidu kombinaciju širokih formulacija i visokih kazni, ove formulacije imaju potencijalno vrlo značajan chilling effect. Iako je pitanje legitimnog cilja u pravilu formalnost u praksi ECtHR-a, način na koji je Nacrt pozicioniran u javnom diskursu ostavlja sumnju u intencije zakonodavca. Osnovi za isključenje protivpravnosti preuzeti iz KZ SFRJ ne doprinose uklanjanju potencijala za neujednačenu primjenu, odnosno ne pružaju zaštitu od manjka pravne sigurnosti i chilling effecta. Krivična odgovornost za klevetu i uvrede u RS bi predstavljalo dodatni instrument za vođenje strateških postupaka protiv javnog sudjelovanja (SLAPP), a što bi rezultiralo sa autocenzurom među novinarima, aktivistima, akademskim radnicima i građanima.
U konačnici, to bi dovelo do osiromašenja javne rasprave o temama koje su od javnog interesa, te spriječilo novinare i aktiviste da vrše svoju funkciju čuvara javnog interesa (public watchdog). Kriminalizacija klevete i uvrede u RS bi bila protivna standardima koje su razvili EU, CoE, OSCE i UNESCO. Zakonodavac ne može izignorisati postojanje konsenzusa na nivou ovih organizacija o nužnosti dekriminalizacije klevete, a posebno ne može zanemariti stav Evropske komisije o dekriminalizaciji. To posebno, ako imamo u vidu obavezu harmonizacije prava BiH sa pravom EU i međunarodnu obavezu entiteta da pomognu BiH prilikom izvršenja njenih obaveza u procesu EU integracija.
Cilj ove intervencije jeste pojasniti pravne posljedice klevete u domaćem pravu, objašnjavajući položaj u kojem će biti mediji i svi drugi članovi društva koji mogu biti procesuirani u slučaju da dođe do kriminalizacije klevete. Dodatno je cilj da se ukaže na pravne posljedice izmještanja postupka za razmatranje klevete iz parničnog postupka u krivični postupak i ukazati na poteškoće koje će osumnjičeni/optuženi imati.
Posljedni komentari